२२ वर्षमा अधिकृत, अब पालो सचिव हुने
परीक्षा हलमा १० मिनेट ढिलो पुग्दा पनि नाम निस्कियाे

साँझको समय थियो । खान खाइवरी बसिरहेकी थिएँ । लोकसेवा पास भएको र अधिकृतमा नाम निस्किएको खबर आयो । खुशीले भुईंमा खुट्टै रहेन । त्यसो त परीक्षा हलमा १० मिनेट ढिलो पुगेकी थिएँ ।
ढिलो पुगेको तनावमा दिएको परीक्षा हुँदा के होेला भन्ने हुटहुटी थियो । तर, नाम निस्किएको खबर सुनेपछि यी सबै तनाव एकसाथ पखालिएजस्तो भयो । दिमाग एकाएक हलुका भएर आयो ।
लोकसेवातिरको यात्रा
सानैदेखि समसामयिक विषयमा रुचि थियो । त्यसैले गर्दा हो– पत्रपत्रिका पढ्ने बानी बसेको । सम्पादकीय पढ्ने र टिपोट राख्ने गर्थें ।
स्नातक त पत्रकारितामा गरेँ माइतीघरस्थित सेन्ट जेभियर्स कलेजबाट । त्यतिबेला २१ वर्षकी थिएँ ।
बुबा र हजुरबुबा पनि निजामती सेवामै भएकाले परिवारको इच्छा थियो– मैले पनि लोकसेवा पास गरूँ । त्यसको प्रभाव ममा पनि थियो । जीवनको निश्चित लक्ष्य बनाइसकेकी थिइनँ । स्नातक पढ्दै गर्दा राज्यको सेवा गर्ने माध्यम निजामती सेवा नै हो भन्ने लाग्यो । जीवनको लक्ष्य निर्धारण भयो ।
विद्यार्थी जीवनमा सामाजिक शिक्षामा राम्रो लगाव र समसामयिक विषयमा रुचि राख्ने स्वभावका कारण लोकसेवा तयारी गर्न सजिलो भयो मलाई ।
७४ सालबाट मैले अधिकृत भएर काम सुरु गरेकी हुँ । अहिलेसम्म आउँदा काममा परिपक्वता पनि बढेको छ । अबको सपना भनेको सचिव बन्ने छ । जुन ठाउँमा पुग्छु, त्यहाँ केही न केही सिर्जनात्मक परिवर्तन ल्याउने मन छ ।
स्नातक सकिएलगत्तै ३–४ महिना राम्ररी तयारी गरेँ । तर, रातभर निन्द्रा बिगारेर पढ्ने बानी भने थिएन । स्वास्थ्यलाई पहिलो प्राथामिकतामा राख्छु । परीक्षाका लागि २० दिन बाँकी हुँदा मैले राइटिङको क्लास लिएँ । त्यसअघि क्लास पनि लिएकी थिइनँ ।
भूगोल र मिति याद गर्नु मलाई कठिन लाग्थ्यो । त्यसका लागि कविता र गीत बनाउने शैली अपनाएँ ।
अधिकृतस्तरको तयारी गर्दा कुनै पनि विषयको चार आयाम बुझ्नुपर्छ भन्नेबारे अग्रजबाट सुनेकी थिएँ– राजनीतिक, आर्थिक, सामाजिक र वातावरणीय । यो जुक्तिले मलाई विश्लेषणात्मक उत्तर दिन धेरै सहयोग गर्यो ।
तयारीको समयमा किताबमात्रै नभएर इन्टरनेटको पनि उत्तिकै उपयोग गर्थें । दुवै माध्यमको सहायताले मेरो तयारीलाई थप बलियो बनायो जस्तो लाग्छ ।
तयारीका लागि सुझाव
मेरो अनुभवमा लोकसेवामा कति तयारी गर्ने भन्दा पनि कसरी तयारी गर्ने भन्ने कुरामा केन्द्रीत हुनुपर्छ । उत्तर दिँदा सटिक र विश्लेषणात्मक उत्तर दिनुपर्छ ।
कुनै पनि उत्तरको विश्लेषण गर्दा गर्दा ‘ट्रेन्ड एनालाइसिस’ गरेर दिँदा बढी सान्दर्भिक हुन्छ । समाजमा भएका घटनाबारे जानकार र अध्ययनशील हुँदा त्यसरी उत्तर दिन सहज पनि हुन्छ । सबै विषयवस्तु र समयको सन्तुलन मिलाएर तयारी गर्नुपर्छ ।
समय व्यवस्थापन गरेर तयारी गर्न जानियो भने दैनिक १०/१२ घण्टा नै तयारी गर्नुपर्छ भन्ने छैन । म आफैंले पनि रातभर कहिल्यै पढिनँ ।
उमेर त केवल संख्यामात्रै
शाखा अधिकृतमा नाम निस्किएपछि मेरो पहिलो पोष्टिङ प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रीपरिषद्को कार्यालयमा भयो । मैले काम गर्दा निजामतीमा त्यति धेरै महिला हुनुहुन्नथ्यो । अझ मेरै उमेरको त झनै कम हुनुहुन्थ्यो ।
सबैले सानै उमेरमा अधिकृत भएको प्रतिक्रिया दिन्थे । तर, मेरो लागि त उमेर केवल संख्या थियो । उमेर सानो भएपनि म आफ्नो क्षमतामा विश्वास राख्थेँ । त्यसो हुँदा मैले उमेरलाई लिएर धेरै तनाव लिइनँ ।
०७४ सालबाट मैले अधिकृत भएर काम सुरु गरेकी हुँ । अहिलेसम्म आउँदा काममा परिपक्वता पनि बढेको छ । अबको सपना भनेको सचिव बन्ने छ । जुन ठाउँमा पुग्छु, त्यहाँ केही न केही सिर्जनात्मक परिवर्तन ल्याउने मन छ ।
लोकसेवाको आकर्षण
मलाई आफूजस्तै युवा वर्गलाई लोकसेवामा आउन प्रेरित गर्न मन छ । एकै समयमा ठूलो मात्रामा परिवर्तन ल्याउन सक्नु नै लोकसेवाको आकर्षण हो । नीति नियममा बसेर काम गर्ने थलो हुँदा यसले समाजमा सकारात्मक परिवर्तन ल्याउँछ । अहिले धेरै युवा लोकसेवामा आकर्षित भएको देख्दा खुशी लाग्छ ।
(जनतामा विश्वास देखिन्छ– लोकसेवा आयोग गोप्य र निष्पक्ष छ । त्यसैले निजामती सेवाका लागि आवश्यक कर्मचारी नियुक्त गर्न यसले लिने परीक्षाप्रति आकर्षण छ। इमान्दारीपूर्वक अध्ययन गरेर लोकसेवा उत्तीर्ण भई सेवा प्रवेश गर्ने सपना धेरैको हुन्छ। उचित तयारी र प्रस्तुति परीक्षाका अनिवार्य सर्त हुन् । त्यसका लागि सफल भएकाहरूको अनुभवले निकै मद्दत पुर्याउँछ। यही सन्दर्भलाई ध्यानमा राखी नेपालवाच डटकमले ‘लोकसेवा अनुभव’ स्तम्भ सुरु गरेको छ । यसको तेस्राे श्रृङ्खलामा प्रस्तुत छ– घरेलु तथा साना उद्योग विभागमा कार्यरत अधिकृत रजनी रेग्मीको अनुभव । यो सामग्री नेपालवाचकर्मी कञ्चन न्यौपानेले रेग्मीसँग गरेको कुराकानीमा आधारित छ । –सम्पादक)
प्रतिक्रिया