काठमाडौं । नेपालमा सेयर बजारको वृद्धिले निकै राम्रो संकेत दिएको छ। हिजोका दिनहरूमा गाउँ गाउँका मानिसलाई सेयर बजारको बारेमा अलि कम जानकारी थियो। तर, अहिलेको अवस्था निकै फरक छ। अहिले सेयर बजारको चर्चा सहरदेखि गाउँसम्म फैलिएको छ।

सेयर बजारको प्रमुख फड्को कोभिड महामारी हो, जसले बजारलाई नयाँ उचाइमा पुर्‍यायो। यदि, नेपालमा कोभिडको महामारी नआएको भए अहिले बजारको बारेमा यति चर्चा कमै हुने थियो। कोभिडको समयमा लाखौं लगानीकर्ताहरू बजारमा प्रवेश गरे यो संख्या अहिले पनि दिनप्रतिदिन बढ्दै गएको छ।

अहिलेको लगानीकर्तामा छिटो धनी बन्ने महत्त्वाकांक्षा बढी देखिन्छ। यसले गर्दा उनीहरूले सेयर बजारबाट छिटो पैसा कमाउन चाहन्छन्। नयाँ लगानीकर्ताले सेयर बजारबाट व्यक्ति धनी बन्ने र धेरै पैसा कमाउने कुरा मात्र सुनेका छन्, तर बजारको जोखिम बारे कमै बुझ्नेका छन् ।  स्टक मार्केटमा लगानी गर्दा पैसा  कमाइन्छ भन्ने सोच्नु गलत हो। यसमा लगानी गर्नका लागि धर्यता र अध्ययनको आवश्यकता पर्छ, र यो कुरा अहिलेको लगानीकर्ताले बुझ्नै पर्छ।

कहिलेकाहीँ खराब कम्पनीहरूको सेयरको मूल्यमा लगातार अनावश्यक वृद्धि भएको पनि देखिन्छ। यस्तो अवस्थाले हाम्रो नियामक निकायको कमजोरी देखाउँछ। जुन कम्पनीको वित्तीय अवस्था राम्रो छैन, त्यस कम्पनीलाई नियामक निकायले तुरुन्तै लाइसेन्स खारेजी गर्नुपर्ने हाे। यसमा लगानीकर्ता पनि सचेत रहन आवश्यक छ। जुन कम्पनीको वित्तीय अवस्था कमजोर छ, तर पनि यसको सेयर मूल्यमा सकारात्मक सर्किट लागेको छ भने लगानीकर्ताले तुरुन्तै त्यहाँबाट बाहिर निस्कन जान्नु पर्छ।

सेयर बजारमा दुई प्रकारका लगानीकर्ताहरू हुन्छन् एक जो खेल्ने मनसायले आउँछन् र अर्का दीर्घकालीन लगानी गर्न चाहन्छन्। तर हामीले सेयर बजारमा खेल्नुभन्दा दीर्घकालीन लगानी नै गर्नुपर्छ। यदि बजारलाई खेलको रूपमा लिइन्छ भने त्यहाँ घाटा हुन्छ, हार हुन्छ, र यसले लगानीकर्तालाई ठूलो नोक्सानी पुर्याउन सक्छ। त्यसैले बजारको अध्ययन गरेर, कम्पनीहरूको वित्तीय अवस्था जाँच गरेर मात्रै लगानी गर्नुपर्छ, जसले भविष्यमा राम्रो प्रतिफल दिन्छ।

कोभिड महामारीले घरमा बसेका मानिसहरूलाई बजारसम्म ल्यायो। अब  बजारमा आएका  लगानीकर्तालाई  बजारबारे सही जानकारी दिन जरुरी छ ताकि उनीहरूले बजारमा  सुरक्षित तरिकाले लगानी गर्न  सकुन् ।  त्यसैले, लगानीकर्तालाई साक्षर र सचेत बनाउनु अत्यन्त महत्वपूर्ण छ।

नेपालवाचको प्रस्तुती कुरा पैसाको नयाँ अंकमा यो पटक अनुुभवी लगानीकर्ता सुवासचन्द्र भट्टराईसँग कुराकानी गरिएको छ । नेपालमा पुुँजीबजारको अवस्था कस्तो छ ? लगानी कसरी गर्ने ? लगानी डुुब्दा के कस्ता रणनीति अपनाउने ? लगायत विषयमा गरिएको कुराकानीको पूरा भिडियो हेर्न तलको लिंकमा जानुहोस्  :