जीवाश्म इन्धनलाई कम वा अन्त्य गर्न कोप२८ मस्यौदाको आह्वान
काठमाडाैं । वार्ताकारहरूले शुक्रबार जलवायु कार्यमा संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय सम्झौताको पहिलो मस्यौदा जारी गरेका छन् । मस्यौदामा जीवाश्म इन्धनलाई कम वा अन्त्य गर्न आह्वान गरिएको छ । यसबाट तेल समृद्ध मुलुक संयुक्त अरब इमिरेट्स (युएई) मा कोप२८ वार्तामा एउटा ठूलो सङ्घर्ष सुरु भएको छ ।
कोप२८ वार्तामा जीवाश्म इन्धनको भविष्यमाथि पहिला नै मतभेदहरू देखा परेका छन् । संयुक्त अधिराज्य र सिङ्गापुरद्वारा तयार पारिएको मस्यौदामा समावेश जीवाश्म इन्धनको ‘चरणबद्ध कम/अन्त्य’ को प्रस्तावहरू अत्यधिक विवादास्पद हुनेछन् ।
अन्तिम सम्झौतामा कोइला, तेल र ग्यासमाथि स्पष्ट प्रतिबन्ध समावेश गर्ने आह्वानले गति लिएको छ तर जीवाश्म इन्धनको उपयोगलाई सीमित गर्ने कुनै पनि प्रयासले कडा विरोधको सामना गर्नुपर्नेछ । दुबईमा आगामी दुई सातामा करिब दुई सय मुलुकका प्रतिनिधिहरू पृथ्वीलाई तातो बनाउने उत्सर्जनलाई सीमित गर्नका लागि अन्तिम प्रस्तावलाई ग्रहण गर्ने अपेक्षामा मस्यौदाका विवरणमाथि विचार विमर्श गर्नेछन् ।
पर्यवेक्षकहरूका अनुसार ‘फेजआउट (चरणबद्ध अन्त्य)’ र ‘फेजडाउन (चरणबद्ध कम गर्ने)’ शब्दमा बहस जारी रहनेछ । यद्यपि कोप२८ को प्रारम्भमा यस्तो भाषाको समावेश महत्त्वपूर्ण थियो । “यो कोप२७ मा प्रस्तुत गरिएको कुनै पनि कुराको तुलनामा महत्त्वाकांक्षी छ, त्यसैले विकल्पमा यो हुनु पनि एउटा ठूलो कदम हो”, फ्रान्सेली जलवायु थिङ्कट्याङ्क आइडिडिआरआईका विशेषज्ञ लोला भालेजोले बताए ।
कोइलाको कमी वा चरणबद्ध समाप्ति वा ‘नयाँ कोइला होइन’ भन्ने मस्यौदा प्रस्तावले वार्ताको आधार तयार गर्नेछ । यो गत सेप्टेम्बरमा प्रकाशित एउटा हानिकारक प्रतिवेदनले जलवायु सङ्कटको सामना गर्न विश्वले कति थोरै काम गरेको छ भनी प्रकाश पारेको ‘ग्लोबल स्टकटेक (विश्वव्यापी भण्डार)’ को औपचारिक प्रतिक्रिया हो गैरसरकारी सङ्गठन ग्लोबल सिटिजनका फ्रेइडेरिक रोडरले मस्यौदा भाषा धेरै टाढा नगएको बताए । ‘मस्यौदामा स्पष्टरूपमा सबै जीवाश्म इन्धनलाई चरणबद्ध तरिकाले कम गर्न नभई चरणबद्ध तरिकाले अन्त्य गर्न आह्वान गर्नुपर्छ, यसले कोइलाभन्दा पनि अघि बढ्नुपर्छ र ऊर्जा क्षेत्रलाई मात्र नभएर सम्पूर्ण अर्थतन्त्रलाई सम्बोधन गर्नुपर्छ,’ उनले भने ।
यो वार्ता यस्तो महत्त्वपूर्ण समयमा भइरहेको छ जतिबेला सन् २०२३ कीर्तिमानी सबैभन्दा तातो वर्षको मार्गमा रहेको छ र उत्सर्जन अहिले पनि बढिरहेको छ । बिहीबार राष्ट्रसङ्घीय जलवायु प्रमुख साइमन स्टिलले दुबईमा प्रतिनिधिहरूसँग विश्वव्यापी तापक्रममा योगदान दिने जीवाश्म इन्धनलाई ‘अन्तिम गिरावटको सङ्केत’ दिन आग्रह गरे।
कोप२८ का अध्यक्ष एवं युएईको राष्ट्रिय तेल कम्पनीका प्रमुख सुल्तान अल जाबेरले वार्ताकारहरूसँग कुनै पनि अन्तिम सम्झौतामा ‘जीवाश्म इन्धनको भूमिकाको समावेशलाई सुनिश्चित गर्न’ आह्वान गरेका छन् ।
ताजा अपडेट
-
प्रहरी आफैं तस्करीमा लागेपछि..
-
कीर्तिपुरमा भएको मोटरसाइकल दुर्घटनामा युवकको मृत्यु
-
डिजिटल लाइसेन्स प्रणाली सुरु, अब स्मार्ट फोनबाट ट्राफिक प्रहरीले गर्नेछन् चेकजाँच
-
आपराधिक समूहसँग मिलेर ३० लाख असुल्ने इन्सपेक्टर निलम्बित
-
मन्त्री भण्डारीले लिए खानेतेलको मूल्य तथा आपूर्तिको अवस्थाबारे जानकारी
प्रतिक्रिया